Sława znakomitego adaptatora klasyki literackiej, której przysporzył mu film Oto twoje życie, sprawiła, że Troellowi powierzono prestiżowe zadanie adaptacji prawdziwego monumentu szwedzkiej literatury, a mianowicie epickiego cyklu Vilhelma Moberga - Emigranci, Imigranci, Osadnicy i Ostatni list do Szwecji (1949-1959) - poświęconego wielkiemu tematowi i problemowi społecznemu Szwecji w drugiej połowie XIX wieku, czyli masowej emigracji Szwedów do Ameryki "za chlebem".

Na podstawie bodaj najbardziej popularnej wśród Szwedów epiki emigracyjnej Jan Troell przy pomocy nieodłącznego współscenarzysty i producenta Bengta Forslunda napisał scenariusz, który spotkał się z pełną aprobatą Moberga, do tej pory odrzucającego kolejne próby adaptacyjne, i przystąpił do realizacji bezprecedensowego przedsięwzięcia w historii szwedzkiej kinematografii - dwóch przeszło trzygodzinnych filmów (Emigranci [Utvandrarna] i Osadnicy [Nybyggarna], 1971-72) w czterech częściach. Powstała imponująca epickim rozmachem saga filmowa, która przedstawia kilkadziesiąt lat życia grupy smolandzkich chłopów, którzy już to zdesperowani nędzą bytowania mimo znojnej pracy na nieurodzajnej roli, już to represjonowani z przyczyn religijnych jako wyznawcy kościoła niezależnego od państwa, już to ciemiężeni przez okrutnych gospodarzy jako folwarczni parobcy podejmują - jak setki tysięcy innych desperatów w tym czasie - dramatyczną, ale żywioną nadzieją na poprawę marnego losu decyzję opuszczenia stron rodzinnych i wyruszenia w ryzykowną podróż na spotkanie z American Dream. Wprawdzie w ślad za oryginałem twórcy filmu w centrum obrazu sytuują typową parę małżeńską Kristiny i Karla Oskara Nilssonów, ale w gruncie rzeczy film opowiada dzieje emigranckiej odysei pewnej chłopskiej wspólnoty, spojonej nie tylko grupowym celem, ale także religijnym i moralnym etosem.

O ile Emigranci swoim niespiesznym rytmem dramaturgicznym mogą przypominać flegmatyczny temperament szwedzkich chłopów, małomównych i refleksyjnych, o tyle Osadnicy nabierają większego tempa i dynamiki akcji, która bardziej kojarzy się z westernami Johna Forda. Tym bardziej, że część zagospodarowywania nowej ziemi przez szwedzkich osadników nieuchronnie naraża ich na krwawą, a nawet chwilami makabryczną konfrontację z Indianami. Troell pokazuje nie tylko nostalgię za opuszczonymi na zawsze stronami rodzinnymi (m.in. w pięknej scenie przedwczesnej śmierci Kristiny), ale także proces zapuszczania korzeni w nową ojczyznę, głębszej asymilacji, pozyskiwania nowej tożsamości obywatelskiej i narodowej.

Wielka produkcja filmowa, wskrzeszająca na ekranie jeden z fundamentalnych mitów narodowych i zaadresowana do masowej wyobraźni, miała swoje prawa i swoje ograniczenia, a zatem Troell musiał powściągnąć warsztatowe ambicje na rzecz respektowania odbiorczych przyzwyczajeń widowni. Ukazując ludzkie losy zanurzone w rozlewnej rzece czasu, połączył je z impresyjnymi obrazami przyrody, zmieniającymi się porami roku, rozległymi pejzażami - jednym słowem tym rodzajem ikonosfery, która składa się na genotyp szwedzkiego kina od czasów jego artystycznych fundatorów, Victora Sjöströma i Mauritza Stillera. W tym filmie Troell okazał się ich najwierniejszym i najszlachetniejszym spadkobiercą i kontynuatorem.