Indeks cyklu

Il Capitano

reż. Jan Troell / Szwecja, Finlandia, Niemcy 1991 / 110’

napisy: polskie i angielskie

retrospektywa: Jan Troell 92,8 Mhz – sen w południe, Barwny dźwięk, Baśniowa kraina, Biały jak śnieg, Emigranci, Hamsun, Il Capitano, Johan Ekberg, Letni pociąg, Love 60+, Magiczne zwierciadło Troella, Miasto, Napowietrzna podróż inżyniera Andrée, Obecność, Osadnicy, Oto twoje życie, Podglądacz, Portret Åsy, Przystanek na bagniskach, Refleksja 2001, Stary młyn, Statek, Ślimak, Taniec, Uwiecznione chwile Marii Larsson, Wyliczanka, Zmrożone marzenie, Żółty znak Indeks cyklu

Obsada

Antti Reini, Maria Heiskanen, Berto Marklund, Antti Vierikko, Harri Mallenius, Christina Frambäck, Matti Dahlberg, Marjut Dahlström

Opis filmu

Film jest rekonstrukcją tzw. Åmsele-tragedin, która 20 lat temu wstrząsnęła opinią publiczną Szwecji. W północnym regionie Västerbotten, w miasteczku Åmsele, para młodych Finów na miejscowym cmentarzu dokonała krwawej zbrodni na trzyosobowej rodzinie. Powodem była ich wcześniejsza kradzież roweru oraz pościg ojca i syna za złodziejami. Nagłośnione przez media, bestialskie zabójstwo zainspirowało Troella do realizacji filmu w duchu Z zimną krwią (In Cold Blood) Richarda Brookesa z 1967 r.

W tej na pozór beznamiętnej, maksymalnie zobiektywizowanej rekonstrukcji faktów Troell starał się być możliwie najwierniejszy dostępnej mu prawdzie, a raczej swojemu o niej wyobrażeniu. Jego film jest przejmująco prawdziwy, ponieważ reżyser bezradnie przyznaje się do granic swojej wiedzy o tym wydarzeniu, wskazuje na mrok, w którym rodzi się zbrodnia, zdaje się mówić, że ostateczne jej motywacje są niedocieczone i pozostaje nam jedynie niepewny domysł. Il Capitano zamyka lakoniczna konstatacja: W nocy z 2 na 3 lipca 1988 r. na wiejskim cmentarzu w Västerbotten zamordowano troje niewinnych ludzi: męża, żonę i ich piętnastoletniego syna. Dlatego powstał ten film. Paradokumentalną narrację, która odwołuje się do konwencji policyjnych przesłuchań czy rekonstrukcji przebiegu zbrodni, uwiarygodniają sugestywne kreacje świetnie dobranych fińskich aktorów-amatorów.

Tadeusz Szczepański